آشنایی با دنده دوچرخه

دنده قسمتی مهم از بدنه دوچرخه است که برای طی کردن مسیر به دوچرخه سوار کمک می کند قسمت های مختلف دنده در یک دوچرخه می تواند یکی از مواردی باشد که برای افراد تازه کار و کسانی که به تازگی با دوچرخه دنده­ ای آشنا شده ­اند، اهمیت داشته باشد. در طول این مطلب تلاش کرده ­ایم تا با قسمت ­های مختلف دنده دوچرخه ، نحوه و چگونگی استفاده از دنده­ های جلو و عقب، دنده ­های اشتباه و… شما را آشنا سازیم که بتوانید به سادگی و به راحتی  دوچرخه ­سواری کنید. دنده ­ها در دوچرخه ­های دنده ­ای و به خصوص دوچرخه ­های حرفه­ ای اهمیت زیادی دارند، پس اگر تصمیم به سوار شدن به یکی از آن­ها گرفته اید، بهتر است بدانید که چگونه باید از دنده­ های آن استفاده کنید.

دنده دوچرخه چیست؟

یک تپه را در نظر بگیرید. بر روی این تپه در حال حرکت هستید و حس می­ کنید که دیگر توان پاهای شما برای رکاب زدن کافی نیست. در این لحظه باید دنده را نرم­تر کرده (به سمت عدد های کمتر) و دنده مورد نظر را انتخاب کرده و مجددا آرامتر ولی به طور مداوم به مسیر خودتان ادامه دهید. آخرین دنده برای سربالایی همان دنده یک (1) است که می­ توانید استفاده کنید.

حالا تصور کنید که به بالای تپه رسیده اید و به دنبال آن قرار است تا از یک سرازیری به پایین بیایید. در چنین شرایطی دیگر نباید از دنده های نرم و سبک استفاده کنید، بلکه لازم است تا دنده را سنگین تر کرده و افزایش دهید.

دوچرخه ­هایی با دنده بیشتر یا کمتر؟

یکی از سوالاتی که ذهن خریداران را درگیر خودش می­ کند این است که آیا دوچرخه­ هایی که تعداد دنده ­های بیشتری دارند، لزوما بهتر هستند؟ در بازار تبلیغات امروز این موضوع را متوجه می­ شوید که دوچرخه­ هایی که لزوما دارای تعداد بیشتری دنده و چرخ دنده هستند، نمی­ توانند گزینه ­های بهتری تلقی شوند.

پس چه تعداد چرخ دنده در دوچرخه لازم است و می­ تواند نیاز دوچرخه سوار را تامین کند؟ نمی ­توانیم رقم بسیار دقیقی را اعلام کنیم، اما می­ توانیم بگوییم که شما تنها به طیف کاملی از دنده ­ها نیاز دارید که هم شامل دنده­ های سبک و هم شامل دنده­ های سنگین شود. برای آن که بدانید حدودا به چند دنده احتیاج دارید و بیشتر دنده­ های سبک یا سنگین را می­ خواهید، بهتر است که حتما دوچرخه را با توجه به محیط جغرافیایی که در آن زندگی می ­کنید و میزان شیب­های مسیرتان انتخاب کنید.

نکته: هر چه میزان تغییرات و شدت شیب شما بیشتر باشد به بازه وسیعتری از تغییر دنده و دنده ­ها با تعداد بیشتر نیاز دارید.

ضریب دنده چیست؟

ضریب دنده یک مبحث تخصصی ­تر در انتخاب دنده است که امروزه با نشان دادن عدد به عنوان جایگزینی مناسب، برای استفاده ­های روزمره قرار داده شده است. حال که با مفهوم کلی دنده در دوچرخه آشنا شدید، بهتر است بدانید که ضریب دنده و یا همان نسبت دنده چیست؟ ضریب دنده در واقع مربوط به تعداد دنده ­ها در دوچرخه می­ شود و تعیین می­ کند که به ازای هر بار رکاب زدن، چه مسافتی را می­ توانید طی کنید. برای درک بهتر لازم است تا به یک مثال توجه کنید. یک دوچرخه معمولی چرخی دارد که قطری حدود 26 اینچ دارد. کمترین ضریب یا همان نسبت در این دوچرخه زمانی است که زنجیر روی چرخ دنده جلوی 22 و چرخ دنده عقب 30 است. این موضوع نشان می ­دهد که ضریب یا همان نسبت برابر 0.73 به 1 است.

از چه عدد­های دنده باید استفاده کنیم؟

در دسته دنده سمت راست یا چپ امروزه هر چه عدد به سمت عدد کمتر تا عدد 1 برود برای سر بالایی­ ها و شیب­های تند مناسب است و هرچه عدد به سمت عدد بیشتر برود برای سر بالایی­ ها مناسب می ­باشد. تغییرات دسته دنده چپ یا طبق بسیار زیاد است برای تغییرات شیب زیاد مناسب است در واقع اگر تغییر ناگهانی شیب با مقدار زیاد داشتید باید از این دسته دنده استفاده کنید و تغییرات دسته دنده راست کمتر است و اگر در یک شیب سربالایی و یا سرپایینی میزان کمی تغییر شیب رخ داد با این دنده می­ توانید فشار و سرعت گردش مورد نیاز خودتان را تنظیم کنید.

بدانید که چه زمانی دنده دوچرخه را تعویض کنید

• اگر مسیر شما سربالایی با شیب زیاد است یا می خواهید از تپه بالا بروید بهتر است از دنده سبک دوچرخه استفاده کنید و در هنگام سرازیری هم بهترین کار این است که از دنده سنگین تر استفاده کنید.
• پیش بینی سطح زمین، دقیقا قبل از شروع به بالا رفتن دنده دوچرخه را تعویض کنید اگر تعویض دنده را روی تپه انجام می دهید دنده را یکی یکی تعویض کرده و در لحظه عوض کردن دنده فشار روی رکاب را کاهش دهید.
• در صورت تردید از دنده سبک تری استفاده کنید،قرار گیری در دنده هایی که سخت رکاب زده می شوند می تواند به زانوی شما آسیب وارد کند وقدرت شما را کاهش می دهد.

دنده اشتباه در دوچرخه

استفاده از دنده اشتباه در دوچرخه می­ تواند در بهترین حالت باعث عملکرد نادرست دوچرخه و خرابی زودتر از عمر مصرفی قطعات دنده شود و یا به هم خوردن تعادل و در بدترین حالت باعث خطراتی همچون افتادن و تصادف شما شود. دنده اشتباه در دوچرخه در زمانی رخ می ­دهد که دوچرخه سوار دنده ­ها را به طور دقیق و کامل نمی­ شناسد و یا ممکن است دنده را بیش از حد سبک و یا بیش از حد سنگین کند. در هر صورت تمامی این موارد سبب می­ شوند تا دوچرخه سوار از دنده اشتباهی استفاده کند و نتایج خوبی را عاید خودش و گاها دیگران نکند. برای جلوگیری از زمین خوردن در زمان شروع دوچرخه سواری دنده ­ها را روی حد وسط (طبق جلو در صورت وجود 2 و خودرو­های عقب در وسط رنج دنده ) قرار دهید .

توجه! همچنین از دنده جلو 3 با دنده عقب 1 استفاده نکنید و دنده جلو 1 و دنده عقب سنگین ( 6 یا 7 یا 8 یا ….  ) استفاده نکنید. شما می­ توانید در ویدیو زیر نحوه تعویض دنده را مشاهده نمایید.

جمع بندی

دنده دوچرخه موضوع زیاد پیچیده و سختی نیست، صرفا لازم است در هنگام خرید دوچرخه  حتما به تعداد دنده­ های دوچرخه منطقه جغرافیایی که در آن زندگی می­ کنید و همچنین کاربری که آن دوچرخه قرار است برای شما داشته باشد، توجه کنید. هر کدام از این موارد می­ توانند در تصمیم و انتخاب نهایی شما بسیار تاثیر گذار باشند و مسلما در نتیجه ­ای که می­ گیرید نیز موثر باشند.

منبع:rei